Gelenek ve görenek ne demek?

Sizelere tam olarak sözlü karşılığını yazıyorum; Gelenek ve görenek her toplumun geçmişten gelen davranış biçimi ve tutumunu anlatan öğelerdir. Kuşaktan kuşağa aktarılan, dededen toruna anlatılan, hayata karşı tutumu belirli ölçülerde tanımlayan ananelerdir.

Sanal olarak gelenek ve görenek terimini kullanmak ne kadar mantıklı bilmem ama bana göre tam yerinde bir cümle. İnsan oglunun internet ile olan geçmişi çok eskiye dayanmasada internetin yaygın olarak kullanılmaya başladıgı zamandan günümüze kadar bir çok jenerasyon değişti, zaman olarak yılları almasada bu jenerasyonlar belkide 100 senelik köklü bir ailenin birey sayısı kadar geçmişe gidebilir. Çünkü internet çok fazla bilgiye ev sahipliği yapıyor ve bu bilgileri bulup ögrenmek de oturdugumuz yerden klavyede birkaç tuşa basıp okumaktan geçiyor.

Yüzyüze yapılan çoğu şeyden kolaydır aslında sanalda ortam, örneğin; ilk seni seviyorumu bir sms den söylemek mi kolay yoksa gözlerinin içine bakıpta söylemek mi? Ya da insan televizyon karsısında yatarken whatsapp guruplarındaki konuşma esnasında arkadaşlarına yalan söylemesi mi kolay yoksa bir kafede yüz yüze konusurken mi ?

Hepimizin bildiği ve kötü olarak kabul ettiğimiz şeyler vardır örneğin hırsızlık. Kaçımız korkamadan utanmadan ve  sonuçlarını düşünmeden bir mağazadan ya da marketten birşeyler çalabiliriz ? En basiti hem kendimizi hemde ailemizi toplumun yaftalarından korumak için bile olsa bu davranısı yapmayız. Düşünün herhangi bir mağazada çok begendiğiniz bir obje gördünüz bu her şey olabilir ve çaldınız.Çalan kişinin siz oldugunuz düşünmek bile sizi tedirgin etmiştir şüphesiz. Ama hepimiz sanal alemde hergün bişeyler çalıyoruz. Örnegin korsan sitelerden film izliyoruz bu başkalarının emegini çalmak olmuyor mu? Ya da ücretli bilgi paylasılan sitelerden bir şekilde bilgileri çalıp başkaları ile paylaşıyoruz. İkisi arasındaki tek fark birisini evde otururken yapıyor olmamız mı? Algıda seçicilik yapıyoruz, mesela bir kaç gangsterin silahlar ile bankayı soyması mı daha iyi bir haber malzemesidir yoksa oturdugu yerden bankanın sistemini girip hesapları soyan bir hacker mı? Bu işin sadece bir boyutu.

Bir de sanal zorbalık var ister ünlü olsun ister olmasın sosyal medya ya da başka platformlar üzerinden insanlara dilediğimiz şekilde sallıyoruz yüz yüzeyken söyleyemiyecegimiz şeyler söylüyor karsımızdakilerin duygularını önemsemeden konuşabiliyoruz.Örneğin çok sevdiğiniz bir ünlü (eğer bundan sonra yazacaklarımı yapıyorlarsa zaten o kişiyi sevmemiş oluyorsunuz da zaten neyse) yanında da çok güzel bir kadın var sosyal medya üzerinden gelenek ve göreneklerimize uymayacak ya da daha kötüsü ağıza alınmayacak şeyler yazılıp egolarını şişiriyorlar yada karanlık da senelerce kalmış kokuşmuş düşünceleri dışarıya vuruyorlar. Peki çok basit bir soru o ünlünün yanına gidip gözlerinin içine bakarak yine aynı cümleleri kaç kişi söyleyebilir?? Cevap veriyorum, aklın ve zekanın varlığını kabul etmeyen bir kaç oluşumdan başka hiç kimse. Çünkü korkarlar karşısındakinin gücünden ya da yapabileceklerinden.

Bu durumlar değişir mi? Yakın gelecekde pek sanmam .

Umut var mı? Yüzyıl öncesine kadar kadınları ikinci sınıf gören bir zihniyetin bu günlerde kadınların eşit (hatta bana göre daha üstün) olduğunu kabul ettirebilinmişse hala umut vardır. Ama unutmamak gerek gelenek ve göreneklerimiz toplumun çıkarları ve huzuru için şekillensede her zaman bunlara karşı gelen yozlaşmış zihinler olacaktır...